KEMİK İLİĞİ NAKLİ
Kemik İliği Nakli Kimlere Uygulanır?
Daha çok kanser hastalarında uygulanmakla birlikte kemik iliği yetmezliği yapan hastalıklarda da uygulanan bir yöntemdir.
Standart kanser tedavisi kanser hücrelerini yok edemediğinde bu işlem ile hastalar iyileşme imkanı bulabilmektedir.
Kemik iliği nakli;
uygulanan bir tedavi yöntemidir.
Kemik İliği Nakli Nasıl Yapılır?
Kemik iliği nakline yapılan, ilikte yer alan ana kök hücrelerin ilikten kanla birlikte toplanarak alıcı hastaya damar yoluyla verilmesidir. Ameliyatla kemik kesilmesi vb. bir işlem yapılması söz konusu değildir.
Damarlarımızda dolaşan periferik kandan ve göbek kordonu kanından elde edilen kök hücrelerle de nakil olabilmektedir.
Kemik iliği nakli uygulanmadan önce mümkün olduğunca tüm kötü hücrelerin öldürülmesi gerekir. Bunun için önce kemoterapi bazen de beraberinde radyoterapi uygulandıktan sonra ilik nakli yapılır.
Kemik İliği Nakli Türleri Nelerdir?
Hastanın kendi iliğindeki kök hücreleri toplanıp, yine hastaya verilmesi suretiyle yapılan nakile otolog kemik iliği nakli denir.
Hastanın kendisinden kök hücre alındığında, hastalıklı hücrelerin de bunların arasına karışma riski vardır. Bu nedenle çok dazla tercih edilen bir yöntem değildir.
Hastanın kendi kardeşleri, ebeveynleri, akrabaları ya da hastayla ilişkili olmayan bir kişiden yani donörden hücre toplanarak yapılan nakillerdir.
Verici ve alıcının doku uyumunun tam olması istenir. Ancak bazı özel durumlarda bu uyumun daha az olması da kabul edilebilir.
Nakli Sonrası
Kök hücre nakli sonrası yeniden kan hücrelerini oluşturması için yaklaşık 10-15 günlük zaman gerekmektedir. Nakilden sonra genel olarak 10. günden itibaren kan hücreleri yükselmeye başlayıp ortalama 15. günde taburculuk yapılabilmektedir. Bu dönemde hastanın kendi iliğini kan üretemeyeceği için hastaya dışarıdan kan ürünleri verilecektir. Kemik iliği nakli sonrası vücudun tam anlamıyla kendini toplaması bir bazen iki yılı bulmaktadır.
Nakil sonrası kan hücrelerinin sayısı düşük olduğundan, hasta bu dönemde vücut enfeksiyonlara açık hale gelir. Bu nedenle steril bir ortamda sıkı bir biçimde takip edilmesi önemlidir.
Halsizlik, ağızda tatsızlık, ağız içinde acıma, yutma güçlüğü, ishal, karın ağrısı nakil sonrası görülebilecek belirtilerdir.
Kemik iliği nakli olmuş hastaların alması gereken önlemler şunlardır: